Voorstel Warmtewet biedt te weinig lokale mogelijkheden

Radiator in front of a white wall. Front view. Space for text.

Zuidplas – Past het voorstel van minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) voor het vernieuwen van de Warmtewet wel bij de nog vast te stellen plannen van de Regionale Energie Strategie (RES) en de gemeente Zuidplas om samen met de inwoners aardgasvrij te worden?

Het voorstel van de minister gaat uit van lokale monopolies en belemmert daarmee (wijk specifieke) initiatieven van bewoners en gemeenten. Er is geen ruimte voor lokaal maatwerk. Veelbelovende alternatieve marktmodellen zijn niet toegestaan.

Het conceptvoorstel ‘De Wet Collectieve Warmtevoorziening’ is opgezet voor een toekomst met een warmtevoorziening zonder fossiele bronnen. In het klimaatakkoord staat dat in 2030 zo’n 1,5 miljoen woningen in Nederland van het gas af moeten en in dichtbevolkte gebieden ziet het Rijk collectieve warmtesystemen als meest kostenefficiënt alternatief voor de gasgestookte CV ketel.

Gemeenten krijgen in het klimaatakkoord een belangrijke rol in de verduurzaming van de gebouwde omgeving, want het gaat om lokale keuzes, die samen met de inwoners gedaan moeten worden. Maar de warmtemarkt is nu in handen van grote commerciële bedrijven. Zij exploiteren de meeste bestaande warmtenetten, die vele woningen voorzien van restwarmte van afvalverbranders en industriële processen.

In het wetsvoorstel houdt de minister voorlopig vast aan lokale monopolies. Een warmtebedrijf krijgt een exploitatietermijn van minimaal twintig tot maximaal dertig jaar toebedeeld. Hiermee wil de minister leveringszekerheid bieden en investeringen aantrekkelijk maken.

De bevoegdheid van gemeenten bestaat uit de aanwijzing van de warmtebedrijven per kavel. Deze kavels legt een gemeente in overleg met de inwoners vast in het omgevingsplan. Vervolgens beperkt de nieuwe wet inwoners en gemeenten om zelf initiatieven te ontplooien in b.v. energiecoöperaties.

Bij veel inwoners en gemeenten leven zorgen over de betaalbaarheid. Meer mogelijkheden en duidelijkheid hierover is noodzakelijk om het benodigde draagvlak vast te houden c.q. te vergroten. De afspraken in het klimaatakkoord over woonlasten neutraliteit is nog onvoldoende en moeten nader ingevuld worden.

Kortom een meer open marktstructuur is nodig om meer spelers met alternatieve initiatieven een kans te geven, keuzes op kleinere schaal mogelijk te maken en de regierol van gemeenten en inwoners meer inhoud en draagvlak te geven.

Door Louis Bekker

Heeft u lokaal nieuws uit Zuidplas of omgeving?
Mail het ons via redactie@dichtbijhetnieuws.nl