Lokale economie van gemeenten en Europese subsidie

Foto Louis Bekker – Molen Windlust en het project Hollandse IJssel

Zuidplas – Met de nieuwe Europese (EU) begroting in zicht komen er ook weer nieuwe EU subsidies beschikbaar voor de lidstaten. Via speciale fondsen kunnen provincies en gemeenten  Europese subsidie gelden binnenhalen. In het bijzonder voor bijvoorbeeld het behoud van historische monumenten en innovatieve ontwikkelingen, die bijdragen aan het bestaan van Europa.

Maar merken wij daar in Zuidplas nu iets van? Ja, daar is een mooi voorbeeld van op Kortenoord in Nieuwerkerk aan den IJssel. Korenmolen Windlust was vervallen tot slechts een molenstomp en de renovatie naar een werkende molen met draaiende wieken zou vele tonnen euro’s gaan kosten. Stichting Molen Kortenoord heeft ervoor gezorgd dat de restauratie van de molen een onderdeel werd van het Project Hollandse IJssel. En dit project was op haar beurt weer aangesloten bij Artery, een Europees samenwerkingsverband, waarin vijf regio’s in Noord-West Europa samen werkten aan het herstel van hun rivieren. De renovatie van Windlust is hierdoor mede gefinancierd door Europese fondsen en een voorbeeldproject geworden in West-Europa.

Europese subsidies binnenhalen gaat niet zomaar, daar zijn veel eisen en procedures voor vastgelegd. Het kanspercentage om EU subsidie alleen voor een gemeente binnen te halen is heel laag. De uitdaging voor een gemeente of instelling is om te kijken of er een lopend initiatief is binnen de Provincie en daarna binnen Europa, dat past bij hun innovatieve plannen. Veel lobbyen is dan van onschatbare waarde om aansluiting te vinden en mee te liften in de verdeling.

Europa kent meerdere fondsen, die vanaf 2021 van belang kunnen zijn voor een gemeente.

Bijvoorbeeld het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) met daaronder het Interreg fonds voor grensoverschrijdende samenwerking. Voorbeeld: in Nederland zijn verschillende programma’s, die in aanmerking komen voor het fonds EFRO, zoals ‘Kansen voor West II’, dat door de betrokkenheid van Rotterdam bij het project interessant kan zijn voor de gemeente en de ondernemers in Zuidplas en de regio Midden-Holland. Daarvoor moet dan wel stevig gelobbyd worden met Rotterdam.

En van belang kan ook het Europees Sociaal Fonds (ESF+) zijn, dat een belangrijk Europees middel is om werkgelegenheid te ondersteunen, mensen aan werk te helpen en te zorgen voor eerlijke arbeidskansen voor alle EU-burgers.

Zuidplas is onderdeel van de Europese Unie en daarmee onderdeel van een van de meest verstedelijkte gebieden ter wereld. Vandaag de dag woont ruim 70 procent van de Europese bevolking in steden. De VN verwacht dat dit percentage in 2050 de 80 procent haalt. De manier waarop steden omgaan met de uitdagingen, die deze groei met zich mee brengt, is van groot belang voor de duurzame ontwikkeling van de EU en haar inwoners. Derhalve is het voor gemeenten, zoals Zuidplas van belang aansluiting naar Europa te vinden via de grote steden zoals Rotterdam en mee te kunnen delen in de Europese Subsidies voor verbetering van de Economie en de sociale omstandigheden.

De gemeente Zuidplas is in de afgelopen periode niet betrokken geweest bij (samenwerkings) projecten, waarbij Europese subsidie verleend werd. Voor het Europese ELENA programma, dat is bedoeld als een extra stimulans om de lokale overheid te steunen in het beter uitwerken van een groot energieproject, bijvoorbeeld met een uitgebreider businessplan, is geen aanvraag ingediend, omdat de gemeente in een nog te vroeg stadium zat van de energietransitie om in aanmerking te komen. De provincie Zuid-Holland heeft voor het ELENA programma wel een subsidie aanvraag gedaan van ca. 3 miljoen euro voor de gemeenten Alphen a/d Rijn, Den Haag, Gorinchem, Kaag en Braassem, Katwijk, Schiedam, Rijswijk, Rotterdam en Zoeterwoude.

Naast de energietransitie is er ook de circulaire economie waarin geïnvesteerd moet worden

Voorbeeld: het Vanguard Initiative is een belangrijk Europees netwerk om de ambities voor de circulaire economie te realiseren, door middel van belangenbehartiging, samenwerking en projectontwikkeling. Zuid-Holland is als Randstad regiopartner trekker van de Bio-economy pilot binnen het Vanguard Initiative . Dat doet de provincie samen met de Italiaanse regio Lombardije.

Als groeigemeente is het voor Zuidplas extra interessant om de vinger aan de pols te houden en te kijken of er via de provincie Zuid-Holland of bijvoorbeeld Rotterdam projecten ontstaan, die passen bij de toekomstvisie en het innovatief beleid van de gemeente en waarvoor Europese subsidie wordt gegeven als ondersteuning en mogelijkheid om de projecten te versnellen.

Volgend jaar komen er ook EU subsidies vrij via REACT-EU, een fonds dat bedoeld is voor de lidstaten om de economische gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Een belangrijke mogelijkheid voor het bedrijfsleven in combinatie met gemeenten. De uitvoering van REACT-EU loopt via het EFRO fonds door middel van het geven van subsidies aan het bedrijfsleven in de regio. De gemeente Zuidplas heeft de mogelijkheden om in aanmerking te komen voor een subsidiedeel van REACT-EU nog niet onderzocht.

Nog een laatste voorbeeld uit de praktijk: in de Europese Agenda ‘Stad’ is Rotterdam co-lead voor het item Jobs and Skills in the local Economy. Zie ook

 

Door Louis Bekker