Goudse Schouwburg failliet zonder eigen inkomsten: klopt dat?

Gouda – De Goudse Schouwburg sloot net als andere cultuurinstellingen 12 maart hun deuren. Sindsdien zijn de inkomsten sterk verminderd. Directeur Tineke Maas vertelde eerder aan onderzoekers van ´de Monitor´ (KRO-NCRV) dat het financieel zo slecht gaat met de instelling dat ze mogelijk al in juli de sleutel moet inleveren. Steen des aanstoots was volgens het artikel de subsidie van het Rijk van 300 miljoen euro; die gaat voor 90% naar Rijksgesubsidieerde instellingen. Doordat de Schouwburg alleen een beperkte gemeentesubsidie krijgt, is het voor hen lastig aanspraak te maken op het fonds. Hierdoor voelt het theater zich dubbel gepakt. Ook spreekt Maas zich uit tegen de heropening met 30 bezoekers (en later eventueel 100 bezoekers). In dit artikel zoeken we uit wat er van die beweringen waar is.

Maas: “Wij drijven voor het grootste deel op eigen middelen zoals kaartverkoop en horecaomzet. De subsidie is hier altijd extreem laag geweest omdat we altijd veel hoge eigen inkomsten hadden en dat nekt ons nu dus dubbel. Want waar haal ik nu 85 procent van mijn inkomsten vandaan als ik geen publiek mag ontvangen?”


Op het eerste gezicht

We controleren de beweringen op basis van de meest recente jaarrekening van de Schouwburg, uit 2018 en krijgen op punten ook informatie van de Schouwburg zelf. Op het eerste gezicht lijkt de bewering te kloppen: de instelling haalde in 2018 voor bijna 7 miljoen euro aan eigen inkomsten op en ontving ruim 1 miljoen euro subsidie. Hun inkomsten waren zo gezien dus 85% van het geheel. Ongeveer 70% hiervan kwamen uit kaartverkoop, nog eens 20% uit horeca.

Maar het hangt er ook vanaf hoe je de inkomsten berekent. De inkomsten uit kaartverkoop en horeca waren samen 6,5 miljoen euro, maar dit is zonder aftrek van de directe kosten. Drankjes inkopen (directe kosten) en verkopen zijn echter onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dit geldt in mindere mate ook voor het betalen van artiesten en kaartverkoop. Als je de directe kosten verrekent kom je volgens de jaarrekening op inkomsten van 1,39 miljoen euro. Dit is 66% van het geld dat op de rekening wordt bijgeschreven en geen 85%.

Subsidiegeld
Dan de subsidies. Krijgt de Goudse Schouwburg een ‘extreem lage subsidie’ van de gemeente, zoals Tineke Maas beweert? We deden een rondgang langs theaters van de middelgrote steden Apeldoorn, Arnhem, Alphen a/d Rijn, Haarlem en Tilburg. Van deze steden is de Goudse subsidie procentueel inderdaad de laagste.

Daar staat tegenover dat deze subsidie, ongeacht dat de Schouwburg twee-en-halve maand gesloten was, gewoon doorloopt. Het bedrag van 1 miljoen euro jaarlijks, levert de Schouwburg 87.000 euro per maand op. Tot 1 juli dit jaar is dat 304.500 euro.  

Op de subsidie van het Rijk zegt de Schouwburg geen aanspraak te kunnen maken, omdat zij niet Rijksgesubsidieerd is.

De kosten
En er is meer. De Schouwburg ligt namelijk niet zomaar stil; aan de kostenzijde is ook veel veranderd.

Zo hoeft de instelling dankzij de NOW regeling nog maar 24% van zijn personeelskosten te betalen. Die kosten zijn normaal goed voor jaarlijks 1,78 miljoen euro. Veel cultuurinstellingen werken bovendien met freelancers en/of flexkrachten die kunnen worden afgestoten. ‘Op jaarbasis’ betaalt de Schouwburg dan maximaal 427.000 euro.

De Schouwburg heeft van de gemeente Gouda een opschorting gekregen van de huur, een post van jaarlijks 533.000 euro. De belangrijkste posten die nog wel doorlopen, zijn volgens de jaarrekening de algemene kosten en een deel van de promotionele kosten. Opgeteld en omgerekend naar 3 maanden en twee weken, komen we alles opgeteld uit op: 188.615 euro

Andere factoren
Verder heeft de Goudse Schouwburg bezoekers die al kaartjes hadden besteld voor dit seizoen gevraagd die voorlopig even te bewaren, het voucher principe dat opgeld deed in de reiswereld. Hoewel niet iedereen hiervoor zal kiezen (mensen kunnen hun geld terugvragen) zijn deze bezoeken vooruit betaald en is er dus enig geld dat de Schouwburg op de rekening heeft staan.

Ook zijn de misgelopen inkomsten beperkt, omdat de coronastop gedeeltelijk samenvalt met het einde van het theaterseizoen, in mei. De beperkte opening voor 30 of 100 bezoekers vanaf 1 juni, waarop Maas in het artikel kritisch is, gaat pas pijn doen in september, wanneer het nieuwe theaterseizoen opent.

Tenslotte
Tenslotte wringt de schoen dat een goedlopend theater geen eigen vermogen heeft om het een tijdje uit te zingen. Als we een voorbeeld van een ander goedlopend theater erbij pakken, bijvoorbeeld theater Orpheus in Apeldoorn, blijkt dat zij in de maanden van sluiting nog een flinke tijd vooruit kan dankzij het uit winsten opgebouwde vermogen (artikel de Stentor).

Daar is een goede reden voor, die noopt tot bescheidenheid. In 2017 dreigde de Goudse Schouwburg failliet te gaan, waarna de gemeente Gouda jaarlijks structureel 300.000 euro extra subsidie toeschreef. De instelling mag in 2018 winst hebben gemaakt, er was dat jaar ook een flink tekort weg te werken. De algemene reserve van de Schouwburg stond eind 2018 nog altijd op -52.940 euro.

Conclusie
De bewering is deels onwaar

De Goudse Schouwburg draait normaal gesproken inderdaad voor het merendeel op eigen inkomsten. Het percentage dat Tineke Maas noemt klopt niet, de bijdrage die zij mist op haar rekening is 66% en niet 85%. Daar staat tegenover dat de directeur artiesten niet hoeft te betalen en dat er geld is ontvangen uit kaartverkoop voor niet gehouden avonden. Bovendien loopt de subsidie van de gemeente gewoon door, hoeft er geen huur te worden betaald en zijn de personeelskosten dankzij de NOW regeling geminimaliseerd. Tenslotte is er nooit een programmering in de zomer, dus loopt de instelling in die maanden ook niet of nauwelijks inkomsten mis.

Conclusie is daarom dat de Schouwburg deze maanden weliswaar weinig subsidie ontvangt van gemeente en Rijk, het verhaal dat is geschetst in het artikel van ‘de Monitor’ schept een eenzijdig beeld.

Reactie Goudse Schouwburg:
De coronastop viel op 12 maart, dat is hoogseizoen voor ons. Het theaterseizoen stopt niet in mei. Er stonden voorstellingen geboekt en heel veel verhuringen tot en met half juli. We hadden zomerprogrammering gepland en andere activiteiten. De huur is opgeschort: dat betekent dat we nu niet betalen, maar dat de betaling later moet plaats vinden. Dat artiesten niet hoeven worden betaald klopt niet. Er is een afkoopregeling voor de afgesloten contractuele verplichtingen die we moeten betalen voor voorstellingen die niet konden doorgaan. Een groot deel wordt ingehaald en moet gewoon uitbetaald worden aan artiesten.

Tineke Maas

Heeft u lokaal nieuws uit Zuidplas of omgeving?
Mail het ons via 
redactie@dichtbijhetnieuws.nl