In een reactie op het wetsvoorstel ‘Tijdelijke wet maatregelen covid-19’ die de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden (NVR) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, staat dat de coronawet aangepast zou moeten worden. En wel zodanig dat gemeenteraden invloed kunnen uitoefenen op de maatregelen die de verspreiding van het coronavirus moeten tegengaan. In het wetsvoorstel staat dat de burgemeester over maatregelen op het terrein van openbare orde en veiligheid verantwoording aflegt aan de raad, dat is volgens de NVR achteraf. Daardoor is de gemeenteraad nauwelijks in staat om de burgemeester bij te sturen.
Tot en met juli werd het beleid m.b.t. coronamaatregelen centraal door het kabinet bepaald, nu dat door het kabinet meer regionaal en gemeentelijk bepaald moet worden, is de vraag gerezen hoe dat dat democratisch kant worden gecontroleerd en gelegitimeerd.
De NVR wil dat de burgemeester in overleg met de raad bepaalt welke maatregelen in diens gemeente genomen moeten worden. Dat zou nodig zijn omdat noodverordeningen en ook de spoedwet raken aan mensenrechten. Als de raad een grotere rol krijgt in het vaststellen van maatregelen creëer je ook nog een groter draagvlak onder de inwoners, zegt de NVR.
NVR onderstreept ook dat hetzelfde geldt voor besluiten van de 25 veiligheidsregio’s in Nederland, waar nu geen democratische controle op is. Het Veiligheidsberaad, bestaande uit de voorzitters van de 25 veiligheidsregio’s in Nederland, wil dat in de wet expliciet wordt opgenomen dat veiligheidsregio’s een coördinerende rol houden bij opleving van het coronavirus in de regio.
Reactie Johan Helmer (PvdA/GroenLinks): in Zuidplas wordt de gemeenteraad in een dergelijke situatie direct op de hoogte gesteld over wijzigingen in of afkondiging van nieuwe (aangepaste) noodverordeningen, en staat het de gemeenteraad altijd vrij om nadere informatie in te winnen en zo nodig een raadsvergadering in te lassen. Feit is wel dat de raad dan altijd in reactie op en dus naderhand over het desbetreffende onderwerp spreekt
Tot nog toe ziet de fractie van PvdA/GroenLinks Zuidplas wel enige discrepantie tussen de werking van de noodverordening en de democratische legitimiteit hiervan, maar is er voor de partij nu geen reden om de verantwoordelijkheid van de raad te vergroten en bijvoorbeeld de maatregelen in de noodverordening politiek te wegen. Hierbij kiest de PvdA/GroenLinks liever voor een slagvaardige crisisorganisatie die naar redelijkheid en beargumenteerd keuzes maakt en ons hierover achteraf informeert. Reden: in de praktijk gaat bij het democratische proces door voorbereiding en planning veel tijd verloren, hetgeen de aanpak zou verlammen. Dit, natuurlijk zo lang als de maatregelen redelijk en maatschappelijk acceptabel blijven. Zodra dit niet meer wordt gewaarborgd komt de democratische legitimiteit via de gemeenteraad direct aan de orde. Wel is het zaak om alert te blijven omdat het na de vakantieperiode weer drukker zal worden met het open gaan van de scholen en het gebruik van het openbaar vervoer zal toenemen.
Reactie Jan Baas (SP): de burgemeester is verantwoordelijk voor de veiligheid in zijn gemeente. Hij zit ook in de veiligheidsregio. De communicatie tussen raadsleden en burgemeester in Zuidplas in deze is goed. De raad wordt goed op de hoogte gehouden binnen de regels die daar voor staan. De SP staat kritisch tegenover de spoedwetgeving en vindt die echt te ver gaan. De wet is ondemocratisch en heeft verregaande gevolgen voor de vrijheid van de inwoners van Nederland. Zo bevat de wet een voorstel dat de minister van Volksgezondheid maatregelen kan treffen die hij nodig vindt, zonder vooraf goedkeuring nodig te hebben van het parlement. De SP heeft een voorstel ingediend deze bepaling te schrappen, omdat het de minister vrij spel geeft. Veel van de coronaregels worden door het kabinet in Den Haag opgelegd. Wel zijn er plaatselijk mogelijkheden om b.v. horeca, middenstand en sportverenigingen te helpen bij het oplossen van knelpunten. Hier in Zuidplas is dit waar mogelijk gedaan. Hier is in eerste instantie de burgemeester en het crisisteam verantwoordelijk voor. Als raadsleden geven wij soms aanwijzingen aan ondernemers of inwoners waar zij deze hulp kunnen krijgen, of vragen kunnen stellen. Het zou mij wel wat waard zijn hier meer invloed op te hebben. Natuurlijk zijn wij ook ongerust over de financiële kant van het verhaal. Deze is nog wel onduidelijk en kan pas op langere termijn, bij de najaarsnota besproken worden. Hier zit bij veel raadsleden wel een pijnpunt.
Om kort te zijn, een gedeelte van de noodwet moet van tafel en raadsleden moeten meer invloed op de invulling van de uitvoeringsregels krijgen.
Reactie Ferry van Wijnen (VVD): De fractie van de VVD is tevreden met het werk vanuit de Veiligheidsregio zoals dit nu loopt in tijden van de corona crisis. Deze crisis duurt echter nu wel erg lang en het is erg onzeker hoe lang deze nog duurt. Naarmate de tijd vordert kan het daarom wellicht zinvol zijn de gemeenten (en dus gemeenteraden) een rol te geven voor maatwerk, binnen de kaders van de veiligheidsregio uiteraard. Of dit ook allemaal zo in de spoedwet moet worden opgenomen? Dat is meer voor de juristen.
Reactie Cock van der Spek (ChristenUnie/SGP)
Democratische legitimiteit is zeker heel belangrijk en is onze fractie ook groot voorstander van. Dus als maatregelen tegen het verspreiden van het Corona virus meer bij de gemeente gelegd wordt, dan moet dat via de gemeenteraad verlopen. Als hoogste orgaan van de gemeente. Waar we dan wel weer voor moeten oppassen is dat we in de regio geen wirwar aan regels gaan krijgen, als iedere gemeente haar eigen regels maakt.
Door Louis Bekker, met dank voor de reacties van
Johan Helmer – PvdA/GroenLinks Zuidplas
Jan Baas – SP Zuidplas
Ferry van Wijnen – VVD Zuidplas
Cock van der Spek – ChristenUnie/SGP Zuidplas
Heeft u lokaal nieuws uit Zuidplas of omgeving?
Mail het ons via redactie@dichtbijhetnieuws.nl Â
