Nieuwkoopse boeren starten samen met de provincies Zuid-Holland en Utrecht een pilot die moet leiden tot minder stikstofuitstoot. Het eerste idee kwam van Nieuwkoopse boeren en in overleg met de provincies en Natuurmonumenten zijn de plannen uitgewerkt. Agrariërs die deelnemen aan de pilot zullen hun bedrijf innoveren en daardoor minder stikstof uitstoten. De boer mag vervolgens 56% van de verlaagde uitstoot verleasen aan een initiatiefnemer die de stikstofruimte voor een flink aantal jaren nodig heeft, maar niet permanent. De overige 44 procent van de verlaagde uitstoot zal niet meer hergebruikt worden. Hiermee daalt de uiteindelijke hoeveelheid stikstofuitstoot in de kwetsbare natuur van De Nieuwkoopse Plassen.
Stikstof heeft een negatief effect op de kwaliteit van natuur als er te veel op de natuurgebieden neerslaat. De provincies kijken daarom op welke manier het mogelijk is de uitstoot terug te dringen. Gedeputeerde van Zuid-Holland Jeannette Baljeu: “Het mes van de Nieuwkoopse pilot snijdt aan twee kanten. De proef maakt het enerzijds mogelijk om de natuur te verbeteren door vermindering van stikstofuitstoot. Anderzijds komt er zogenoemde stikstofruimte vrij die nodig is voor economische- en bouwactiviteiten, omdat een deel van door innovatie verlaagde uitstoot hergebruikt mag worden. In deze pilot gebeurt dit door het langjarig verleasen van de stikstofrechten, een vorm van verhuren.”
Gedeputeerde van Utrecht Hanke Bruins Slot: “Iedereen draagt een verantwoordelijkheid bij het reduceren van de stikstofuitstoot in Nederland. Het is mooi om te zien dat de boeren uit Nieuwkoop zelf met een plan zijn gekomen en willen innoveren. We zijn benieuwd hoe het idee in de praktijk werkt en gaan de pilot daarom graag samen met de Nieuwkoopse boeren en Natuurmonumenten vormgeven.”
Start
De twee provincies en de boeren uit het gebied gaan in overleg kijken wie bereid is deel te nemen. Samen met de andere partners, zoals de natuurorganisaties en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, wordt bepaald welke regels aan deelname vastzitten en welke zaken per casus worden getest. De gesprekken daarover worden binnenkort opgestart. Aan de huidige pilot kunnen in totaal maximaal zes agrarische bedrijven deelnemen. De pilot zal twee jaar duren en wordt daarna geëvalueerd. Het is bij succes eveneens mogelijk dat het uitgebreid kan worden.
Historie
De pilot is een uitwerking van een eerste voorstel van agrariërs rond Nieuwkoop. Zij kwamen in de zomer van 2020 met het idee om door versnelde innovatie stikstofruimte vrij te spelen. Het voorstel is vervolgens in samenwerking met de provincies Zuid-Holland en Utrecht opgepakt. In de afgelopen periode bekeken de provincies samen met de initiatiefnemers, Natuurmonumenten en het Ministerie van LNV hoe het model zou kunnen worden toegepast binnen wet- en regelgeving.
