Notitie onthult geheime strategie voor sloop Turfmarktkerk

Illustratie deGouda ©

Gouda – De gemeente voerde een speciale strategie om kerkeigenaar Khalid Boutachekourt de Turfmarktkerk uit handen te nemen. Zij deden dit enerzijds uit vrees voor problemen met de sloop en anderzijds om het bestemmingsplan te kunnen wijzigen. Dit blijkt uit een onthutsende notitie, in handen van deze krant. ‘Op een gegeven moment zal hij geconfronteerd worden met het feit dat het bestemmingsplan is ‘bevroren’ en hij geen nieuw plan kan indienen. Deze bemoeienis zal hij niet op prijs stellen. De verwachting is dat hij dit via de media gaat spelen’.

De vertrouwelijke notitie is een communicatiestrategie en is op 16 augustus 2018 opgesteld. De gemeente had toen al slopen onder dwang lopen, maar sloopte de kerk nog niet zelf. Zij kregen het gebouw pas eind oktober in handen. Uit de notitie valt op te maken dat zij graag zelf wilden slopen, om controle te krijgen over het sloopproces. Gouda schrijft in de probleemstelling: ‘De gemeente is geen eigenaar van de Turfmarktkerk… ‘Dat betekent dat de gemeente ook niet aan zet is maar de eigenaar’.

In de notitie stelt de gemeente vast dat het uitzonderlijk is, dat een private persoon een kerk sloopt, en eindigt het stuk met de vraag: ‘Hoe kan de gemeente ervoor zorgen dat de sloop uiteindelijk zonder problemen gerealiseerd wordt?’ Het antwoord is inmiddels bekend.

Bouwplan
Naast het sloopproces wilde de gemeente ook controle krijgen op het bouwplan. Volgens de analyse van het stuk waren omwonenden, gemeente en ARK (Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit) niet blij met de nieuwbouwplannen die Boutachekourt tot op dat moment had ingediend. De plannen voldeden echter aan het oude bestemmingsplan, dat nog uitging van de afmetingen van het kerkgebouw. Met dat bestemmingsplan in de hand mocht Boutachekourt hoger bouwen dan elders aan de Turfmarkt. Dit tot frustratie van omwonenden en gemeente.

Omdat de gemeente na twee eerdere voorstellen vreesde dat hij opnieuw met een bouwplan zou komen dat zou leiden tot weerstand, probeerden zij Boutachekourt de pas af te snijden. Dit deden zij door het bestemmingsplan –stilzwijgend- te bevriezen. Zo valt te lezen:

‘Op een gegeven moment zal hij geconfronteerd worden met het feit dat het bestemmingsplan is ‘bevroren’ en hij geen nieuw plan kan indienen. Deze bemoeienis zal hij niet op prijs stellen. De verwachting is dat hij dit via de media gaat spelen. De gemeente kan dan beticht worden van achterkamertjespolitiek en achterbaks handelen om hem dwars te zitten (slachtofferrol). Dit kan leiden tot negatieve pers’.

Voorbereidingsbesluit
Dit bevriezen van een bestemmingsplan heet een voorbereidingsbesluit. Dat is een tijdelijke maatregel, die ingaat wanneer er een nieuw bestemmingsplan wordt gemaakt. Heeft de gemeenteraad zo’n besluit aangenomen, dan mag je als eigenaar voor het bouwkavel geen nieuwe plannen indienen.

Uit andere documenten in het bezit van de redactie blijkt dat het voorbereidingsbesluit om de bestemming van de kerk te veranderen al op 7 juni 2018 (!) was opgesteld. Het werd toen in het geheim besproken in het College van B&W (verantwoordelijk wethouders van Vugt & Tetteroo). De gemeenteraad werd op 24 september, ruim 3,5 maand later, over het besluit ingelicht. Raadsleden waren ‘not amused’ over deze zet van het College. Volgens de notulen van de raadsvergadering vonden zij dat zo ‘de spelregels zijn veranderd tijdens de procedure’. De raadsvergadering was vertrouwelijk. Zo voorkwamen de wethouders dat de eigenaar vroegtijdig achter het voorbereidingsbesluit zou komen.

Doorpakken
Terug naar de geheime notitie over de sloop. Hierin werd tot slot nog geschreven over de kansen en risico’s: ‘Hij zal geen voorstander zijn van het plan. Hij zal ongetwijfeld wat gaan vinden van de bestuursdwang en zich daar via twitter over gaan uitlaten’. Een kans vindt de gemeente dat ze kunnen laten zien dat ze actief handelen met het slopen van de kerk. Zo valt te lezen dat ‘we hiermee kunnen laten zien dat we als gemeente doorpakken en veiligheid voorop staat. Als de eigenaar het niet doet, dan doet de gemeente het’. Ingrijpen in de sloop van de kerk, eind oktober, werd zo al in augustus op poten gezet.

Samengevat
Het voorbereidingsbesluit om de bestemming van de kerk te bevriezen werd begin juni opgesteld door de wethouders en op 27 september 2018 aangenomen in de gemeenteraad. Op 23 oktober 2018 vaardigde de gemeente een noodverordening af, waarmee zij de sloop van de kerk definitief overnam van de eigenaar. De kerk werd pas in februari 2019 teruggegeven aan de eigenaar. De rechter bepaalde 18 mei nog dat de gemeente ten onrechte de kerk heeft
Behalve financiële kosten heeft de affaire ook grote impact voor deze Gouwenaar en zijn gezin.

Lees hier de notitie en bekijk de kaart van het voorbereidingsbesluit